Çankırı haberleri: Kızılırmak Kuş Cenneti’nin “Acun Mirası” olması için icraat sürüyor

Cumhurbaşkanlığının kararıyla 2021’da iri bölümü “Kesme Korunacak Hassas Kayran” car edilen Kızılırmak Deltası Sulak Düzlük ve Kuş Cenneti’nin UNESCO Acun Mirası Listesi’nde kayran alması amacıyla icraat sürüyor.

Samsun Valiliği, İstanbul’üstelik millî medyada etkin 15 matbuat mensubunu nida ederek, kentin tarihi ve turistik yerlerini tanıtmak üzere gezi düzenledi.

Bu kapsamda, evvel çevrim Ladik ilçesindeki ahşap mimarisi açısından Osmanlı dönemi özelliklerini yansıtan Ambarköy Küşade Hava Müzesi, Belediye Başkanı Nurhan Yapıcı Hususi, Şahinkaya Kanyonu ise Vezirköprü Belediye Reisi İbrahim Tutkun Edis eşliğinde basın mensuplarına tanıtıldı.

Gezinin benzeri ayrıksı durağı olan Kızılırmak Deltası Sulak Alan ve Kuş Cenneti, Türkiye’nin yer ongun korunmuş alanlarından biri olmasıyla dikkati çekiyor.

Kızılırmak Nehri marifetiyle taşınan alüvyonlar sebebiyle oluşan ve üzerinde 7 göl barındıran deltada, şita aylarında yağış oranlarının artmasıyla göller bir bire bir görüntü oluşturuyor.

Deniz ile göller arasındaki kum tepecikleri, sazlıkları, gölleri ve doğasıyla seyyah çekmeye devam eden deltada, doğal ortamlarında özgürce dolaşan mandalar ve yılkı atlarını üstelik ahzetmek gibi.

Bugüne kadar 362 kuş türü, 554 nebat, 35 balık, 42 memeli, 260 omurgasız, 13 sürüngen ve 12 yüzergezer türü üzere dirim alanı sağlayan deltada, değme sene 6-7 milyondan fazla kuş, dünyanın arz kilolu barhana yollarından Afro- Avrasya Palearktik yolu süresince cenup ve kuzeye göçmeden ilk burada konaklıyor.

Delta, cisim zahir vesait ve bisikletlerle gezilebiliyor. Düzlük, kameralar ve rutin denetimlerle arama altında tutuluyor.

Kuş halkalama çalışmaları yapılıyor

Gönüllü üniversite öğrencilerinin de fariza aldığı alanda, birçok noktaya kurulan fantom ağlar, bölgeye ilk defa uğrayan kuşların halkalanması ve gelişimini izleme üzere kullanılıyor.

Halkalama noktasında ayrımsız araya mevrut gönüllüler, kuşun cinsi, ağırlığı, angıç uzunluğu, tüy rengi, cinsiyeti ve kenar yapısı kabil özellikleri belirleyip benzeri deftere kadar ediyor. Daha sonraları ayağına takılan bölüt numarası vasıta edilen kuş, kafile serüvenine devam etmek üzere doğal dirim alanına salınıyor.

Ağlara takılan kuş elan önceki halkalanmışsa, önceki kaydı bulunup kuşun vücudundaki değişimler grado alınarak başıboş bırakılıyor.

Kızılırmak Deltası Sulak Düz ve Kuş Cenneti Sorumlusu Değer Yılmaz, alanın 560 bin dönümlük Bafra, 19 Mayıs ve Alaçam ilçelerinin birleşimiyle meydana geldiğini söyledi.

Türkiye’birlikte görülen kuş türü sayısının 494, alanda görülenlerin sayısının 362 olduğunu anlatan Yılmayan, bunlardan 160 türün deltada üreyenler olduğunu bildirdi.

Yılmayan, “Genelde kuşların çetin olduğu zamanlar açıklık, aile ve gücük ay ayları. Kuzeyde göllerin donmasıyla kuzeyden güneye aynı göç başlıyor. Hayvan Karadeniz blokunu geçtikten sonraları beslenme alanı namına önce burayı görüyor. Korunaklı tıpkısı mıntıka, azık yönünden ensesi kalın, yaşam alanı ona akla yatkın olduğu için burada konaklıyor. Amma yaz kış burada 160 türü görebiliyorsunuz.” diye konuştu.

Alanın 2016 yılında UNESCO Acun Mirası sakınma listesine girdiğini, 2018’dahi ise daimi listeye çalmak amacıyla başvuru yapıldığını belirten Yılmaz, “Burada hayvanların özgürce yaşadıkları çokça şişman benzeri düz var. Alanda 7 büyük gölümüz var, kış aylarında irili ufaklı bu sayı 20’ye büyüklüğünde ulaşıyor. Çok şişman benzeri düzlük olduğu için burada öz başlarına haricen besleme yapılmadan özgürcesine yaşayabiliyor. Alelumum tenasül dönemlerinde bile yine bağırsak kısımlarda kuş yoğunluğunu mevrut ziyaretçilerimiz görebiliyor.” ifadelerini kullandı.

“Bura Samsun’un akciğerleri”

Dertli bulunan hayvanlara, Karışık Hayvanları İlk Müzaheret Ünitesinde veteriner hekim kontrolünde engelleme edildiğini bildiren Yılmayan, fakat genelde saf hayat alanı olduğu amacıyla yaralıların azık zincirine dahil olduğunu kaydetti. Yılmayan, “Toprak hemen kanatlılara değil, utangaç yılkı atlarına, sığırlara, mandalara, yaban tavşanlarına, akarsu samurlarına, kurnaz, tilki, melez domuzu, uzun hayvan, elöpen, bağa oluşmak için bir nice canlıya eş sahipliği yapıyor.” dedi.

Yılmaz, korunması ve türlerin zooloji bahçesi kabil değil katıksız ortamlarında görülmesinin bölgenin en heybetli özelliği olduğunu anlatarak, alanı “Samsun’un akciğerleri” diyerek tanımladı.

“Kesinlikle UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girecek”

Samsun Valisi Zülkif Görgüsüz ise Kızılırmak Kuş Cenneti’nin hakikat aynı natür şaheseri olduğunu söyledi.

Bölgenin UNESCO Acun Mirası Listesi için aday olduğunu anımsatan Dağlı, şöyle konuştu:

“Onunla ait süreci Dışişleri Bakanlığı ile yürütüyoruz. Bura bunu ziyadesiyle adalet eden tıpkı mekan. Burada 250’nin üstünde yılkı atı, camız varlığımız var. Türkiye’nin sunma fazla manda varlığı Samsun’dadır. Bitey fauna açısından varlıklı. Bütün bitkileri, hayvanlarıyla kül bire bir şaheser. Ilk inanmamız gerekiyor. Ilk tayf olarak başlar. Arkası Sıra az buçuk daha gelişir, sonra konkre adımlar atılır ve sonuca ulaşılır. Buranın banko UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne gireceğine inanıyoruz.”

Vali Görgüsüz, alanda mukavemetli çok duraç olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

“Bu kurallara uymak aracılığıyla burayı bütün insanlığa düzenlemek için uğraşıyoruz. Bura aslında hafi tıpkı behişt. Maalesef haddinden fazla aşkın bilinmiyor. Sunu fazla tanıtımda tıpkısı artımız olacak. Dünya burayı bilecek. Bu cins alanları gelip eksiltmek isteyenler, kuş gözlemcileri, karavanla gelip buralarda var olmak isteyenler var. Burada alışılagelen yapı malzemeleriyle yapım düzenlemek filhakika kabil değil. Dünyada bunun kabil İspanya’birlikte, Polonya’bile buna analog yerler var ama bunlar tamamen turizme dönüştürülmüş. Biz birlikte burayı turizme ve halkın hizmetine fora etmek istiyoruz.”

Share: