TOKAT’taki Kızık köyü mevsuk bulunan Roma dönemine ilgilendiren kayaç mezarı, defineciler tarafından dinamitle patlatılarak fek edildi. Kaya mezar anıtının bulunduğu mağaranın girişine ise matkaplarla delikler açıldı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Veri Literatür Fakültesi Güneş Kürsü Başkanı Prof. Dr. Alpaslan Demir, bu garip kişilerin varlıklı olma umuduyla bir nice tarihi yapıya hasar verdiğini belirterek “Definecilik bire bir çor. Tedavi edilmesi gereken benzeri çor” dedi.

Tokat’a sınırlanmış Kızık köyünün cenup kısmında öz yatağı kenarında düz alan Roma dönemine ilişkin kayaç oyuntu, uğrun hazne avcılarının talanına uğradı. Natür fotoğrafçılarının ve evcil turistlerin bandaj odağı olan kaya mezar anıtının bulunduğu kayalık düzlük defineciler yoluyla dinamitle patlatılarak fesih edildi. Kaya mezar anıtının bulunduğu in girişinin ise matkaplarla delindiği ve alanın çevresinde hafriyat yapıldığı görüldü.

‘YER ALTINDA BULDUKLARI İÇİN KENDİLERİNİ HAK SAHİBİ GÖRÜYORLAR’Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Selen Edebiyat Fakültesi Çağ Kürsü Başkanı Prof. Dr. Alpaslan Çipo, “Öncelikle şurası çakmak gerekiyor. Bu kök kaçak hafriyat veya define arayanların anne kanaati şu; bunlar kayran altında buldukları için kendilerini türe sahibi yerine görüyorlar. Ama 1989 yılından itibaren kültür varlıklarının hacısı hocası devletin malıdır. Bunu bilmeleri gerekiyor. Şurası inanmak gerekiyor, bu işin hukuki yönleri var. Tıpkı yerde gömü olduğunu argüman ediyorlarsa, devletten cevaz almaları gerekiyor. Şayet toprak kendilerinin ise tıpkısı madde bulduğu takdirde bunun yüzde 50’si devletin tamam, yüzdelik 50’si ise bulan kişinin peki. Şayet toprak kendisinin değilse yüzdelik 10’nu arazi sahibinin, yüzdelik 40 bulan kişinin, yüzdelik 50’si ise devletin evet. Bunların hepsi bizim kültürel mirasımız. Dolaysıyla bunlara verilecek beis, kâin materyallerin ancak dışına çıkarılması kültürel mirasımızın Türkiye dışına çıkması anlamına geliyor. Bu işin vicdani boyutu var. Aynı üstelik türel boyutu var. Bunun herkesin bilmesi gerekiyor” dedi.’HİÇ VİCDANLARI YOK’Yaptığı tetkikat dolayısıyla Türkiye’nin birçok ilini ve köyünü gezdiğini belirten Prof. Dr. Çipo, “Ben binlerce karye dolaştım. Bu benzeri hastalık, definecilik tıpkı çor. Tedavi edilmesi gereken benzeri çor. Bu işin süresince olan kişilerin tek vicdanları yok. Yani patlayıcı bile kullanıyorlar, o tarihi eserlere zarar dahi veriyorlar. Ama bilmeleri müstelzim özdek şu; ego dolaştığım köylerde definecilerle konuştum. ‘Buldunuz mu?’ diye niteleyerek soruyorum; kâffesi ‘Biz bulamadık ama şunlar bulmuş’ diyorlar. Bütün benzeri umut dünyası ile debi ediyorlar. Amma bu süreç içerisinde bile tarihi eserlere uymazlık veriyorlar. Oyna bunların kâffesi bizim geleceğimize, çocuklarımıza aktaracağımız ayrımsız mirastır” diye niteleyerek konuştu.’HARABE OLMUŞ’

Bölgede tabiat fotoğrafçılığı özne Fehmi Ertin, bahis konusu mezarın 3 yıl öncesine büyüklüğünde akva olduğunu, fesih edildiğini görmekten iri sıkıntı duyduklarını belirterek, “Çokça fena hâlde, Roma döneminden kalma bir mezardı. 3 yıl sonraları arkadaşlarımız ile buraya geldiğimizde etrafındaki bütün yerleri dinamitlerle patlatıp, define aramışlar. Şu zaman çokça kalıntı benzeri vaziyette etrafı. Tokat tarihi, kültürel özelliklerin olduğu aynı kayran. Tığ bunları korumaya ve tanıtmaya çalışıyoruz amma maalesef vatandaşlar buna metanetli ehil çıkmak istemiyorlar. Başlangıçta mezar yeri ve etrafı farklı güzeldi. Demin etrafı dinamitlerle patlatıldığı amacıyla harabe reşit. Bunlar fena hâlde bire bir şey değil. Değme bulunan mezarda define olacak, diye aynı ayakçak yok” diye konuştu.