Iğdır bilgelik: Iğdır’dan takibe alınan bozkır kartalı, havaların soğumasıyla göçe başladı

Iğdır’de üzerine peyk donör takılarak izlem altına alınan step kartalının (aquila nipalensis), kışı eylemek üzere cenup eksik küreye kafile yolculuğu başladı.

Dünyada soyu öfke altında bulunan step kartalı, Ekincilik ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (KEZ) hisse senedi birliğinde, “Yıpranmamış Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Hırs Altında Türleri İçin Tür Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle geçmiş günlerde korumada rüçhan türler listesine makbuz.

Avrupa’bile soyu ağız ağıza tükenen, Dünya Natür ve Natürel Kaynakları Esirgeme Birliğince (IUCN) dahi kırmızı listeye alınan step kartalı, Türkiye’bile hala görülebiliyor.

Bozkır kartalı, Iğdır Natür Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle izlem ediliyor.

Iğdır’daki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde 18 Eylül’dahi halkalandıktan sonraları Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada ilk kânun nâkil kartal, Maşrık Rum’da etken olan sevimsiz havaların arkası sıra cenup bölgelere akla yatkın göçe başladı.

Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde koyuverme veren kartal, kısaca 1 saatlik gece gündüz uçuşuyla Diyarbakır’ın Mazeret ilçesine vardı.

Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine kapalı Kamışpınar köyünde mola verdi. Burada 1 periyot boyunca değişik noktalarda beslenen kartal, gene 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.

Siverek ilçesine vabeste Düğerin köyünde ıtlak veren kartal, cenup eksik küreye akla yatkın başlayan kafile yolculuğu kapsamında Maşrık Küçük Asya’ya göre daha sıcak iklime cemaat Güneydoğu Rum Bölgesi’nde mesafe geçiriyor.

2 bin 960 metre irtifadan uçtu

Bozkır kartalı genişlik yüksek rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Peki ilçesinde bulunan 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçe, yer bağan rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.

Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre öğün kateden kartal, yer erdemli saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Genişlik etraflı mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.

“Uzmanlarımızca kibritçi benzeri şekilde takip ediliyor”

Iğdır’birlikte kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırma Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, step kartalının yetişkin ayrımsız cins olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.

Merkezdeki kuş halkalama ve peyk vericisiyle izlem çalışmalarının bitmeme ettiğini belirten Ağırkaya, “2022 güz sezonunda takibe aldığımız türlerden biri üstelik bozkır kartalı. Bu kartal, özellikle Avrupa’da nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan tıpkı kuş türüdür. Bu türümüz, alelumum kışlama alanı yerine Afrika’nın kuzeyini seçiyor, üreme alanı adına de Maşrık Avrupa ve Ilımlı Asya’bile bulunuyor.” dedi.

Kartalın peyk donör takılmasının üstünden güzeşte 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:

“23 günde 824 kilometre defa katederek kışlama alanına akıllıcasına olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne büyüklüğünde 160 binden çok kuş halkalandı, 100’den fazla kuş bile peyk vericisiyle izlem altına makbuz. Step kartalı üstelik bu kuşlardan biri adına uzmanlarımızca sıkı bir şekilde izlem ediliyor.”

Share: