KÜRESEL ısınmanın etkileriyle yağmur rejimi değişen ve son iki ayda sayı farkı yüzde 58 daha birkaç yağışın düştüğü Şark Karadeniz’da içmece suyu kaynaklarının yanı sıra dereler da kurumaya başladı. Gümüşhane’dahi Tersun Dağı’ndan doğan ve Karamustafa, Boyluca ve Hasköy köylerinden geçen ekincilik ve içme suyunda geçer Boyluca Deresi yatağı 10 kilometre süresince kurudu.
Küresel ısınmanın etkileriyle Gün Doğusu Karadeniz’birlikte son aylarda azalan yağışlar, kuraklık tehlikesini da yanı sıra getirdi. Maşrık Karadeniz’de, haziranda 109,4 kilogram yağmur ile sonuç 90 yılın yağmur rekoru kırılırken, takip fail aylar ise yağışsız geçti. Meteorolojik verilere bakarak, güzeşte sene orak ayı ve ağustos ayları ile bu senenin bire bir dönemlerinde averaj yüzde 58 daha beş altı yağışın düştüğü bölgede, içme suyu kaynakları kurudu. Türkiye’nin almanak sayı farkı 2 bin 400 kilogram yağış oranıyla arz haddinden fazla yağış düz ili olan ve birden rastgele yıl yaşanan yeğin, toprak kayması ve taşkınlarla gündeme mevrut Rize’bile azalan akarsu kaynakları nedeniyle uray, halkı, suyu tasarruflu kullanmaya çağırdı. Trabzon’da ise içme suyu sorununa hal üzere yağmur ve satıh sularının depolanacağı ‘yapay akmaz’ formülü devreye alındı.
DERE YATAĞI 10 KİLOMETRE KURUDUBölgede içmece suyu kaynaklarının peşi sıra bu kere dahi öz yatakları kurumaya başladı. Gümüşhane’bile Tersun Dağı’ndan doğan ve Karamustafa, Boyluca ve Hasköy köylerinden güzeşte ekincilik ve içmece suyunda beğenilen Boyluca Deresi yatağı, debisi azalınca 10 kilometre süresince kurudu. Derenin kurumasıyla, bölgedeki sebze ve kâr bahçeleri da damarlı etkilendi. Dolay halkı, kuraklığa alın su depolanacağı akmaz projelerinin devreye alınmasını istedi.’KURAKLIKTA DEREDE KATRE SU KALMIYOR’Boyluca Köyü Muhtarı Tahir Öztürk, “Bu dere üstünde 3 çıngı karye, 11 üstelik mahallemiz kâin. Bu aylar gelince dere kuruyor. Yağışsızlık başlayınca derede damla su kalmıyor. Vatandaşın büyü bahçesi kuruyup gidiyor. Dereden cari akarsu boşa akıyor. Deremizin suyu çok bozulmamış. Bura değerlendirilirse hem köylülerin içmece suyu sorununu hem bile sulama sorununu bertaraf olur. Burada iyice akmaz olabilecek bazen noktalar var” dedi.’GÖLET TALEBİMİZ VAR’Köylülerden Kenan Öztürk de tarım arazilerinde kuraklığa bağlı kötülük olduğunu söyleyerek, “Fasulye ektim, susuzluktan hava söküp attım. Tarlam kurudu, dere kurudu. Bostan zarfında hiçbir madde kalmadı. Hepsini yoldum, hayvanlara verdim. Yetkililerden gölet talebimiz var. Tarım beğenmek için buraya geliyorum amma seçkin sene boşa geliyorum. Tarımda ve içmece suyu olarak etki çekiyoruz” diye konuştu.’KARADENİZ SU ZENGİNİ BİR SAHA DEĞİL’İstanbul Maharet Üniversitesi (İTÜ) Hava Bilgisi Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, kuraklıkla ait, “İlkbaharda dereler gürül gürül akıyordu, bire bir meydanlık sular çok kuvvetliydi amma âdeta, güdük bir kurak çağ, yağışsız periyotta çabucak Karadeniz’de durumu kuraklığa dönüştürdü. Hiçbir ahit çekicilik herkesi memnun etmez. Gerçekte Karadeniz su zengini tıpkısı kayran değil. Yağmurların haddinden fazla yağıyor olması, Karadeniz’üstelik haddinden fazla su olduğu anlamına gelmiyor” dedi.
