İstiklal mücadelesinde Kuvayımilliye ateşinin yakıldığı Balıkesir’bile hareketin öncülerinden Keçecizade Saklayan Mehmet Güvenli ve Zarbalı Hulusi Eş’in ikinci kuşak torunu Gülden Sarıbaş, iki dedesiyle gurur duyuyor.

Ayvalık ilçesinde hayatını sürdüren ve Balıkesir’in Milli Mücadele’deki önemiyle ilişik eserleri inceleyen 62 yaşındaki Gülden Sarıbaş, Cunda Adası’nda Hulusi Satma anısına kültür evi adına bile geçer not butik otelde AA muhabirine, Halas Savaşı’nın 100 yıl ilk zaferle sonuçlandığını hatırlatarak, annesinin dedesi Hulusi Bey ve babasının dedesi Koruyan Mehmet Güvenli Eş’in Kuvayımilliye öncülerinden olduğunu söyledi.

Nazik dedelerinin ayrımsız zamanda dünür olduğunu tamlayan Sarıbaş, Zarbalı Hulusi Komutan’in 1917 yılında, Koruyan Mehmet Güvenli Satış’in ise Kurtuluş Savaşı sırasında Balıkesir’dahi belediye başkanlığı yaptığını dile getirdi.

Reddi İlhak Cemiyetinden 1919’da Balıkesir’e gönderilen mektubun evvel Koruyan Mehmet Emniyetli Mir’e ulaştığını ve onun vatanın işgal edilmesi nedeniyle gözyaşlarını tutamadığını rapor eden Sarıbaş, şöyle konuştu:

“Dedem Keçecizade Koruyan Mehmet Emin As daha sonra bütün Balıkesir’i Okuma Yurdu’na çağırmış. İlk oluşturulan forma heyet 11 kişilikmiş, heyetteki gayrimüslimler ‘Protesto ve direnişe katılmayalım’ dedikleri amacıyla yıldız bilimi 7 kişiye düşmüş ve daha sonradan toplantılar adsız sansız yapılmaya başlanmış. Alacalı Mescit’teki toplantı dikkati çekmesin diye niteleyerek veladet okutma bahanesiyle işlenmiş. Bilinmedik toplantılar Zarbalı Hulusi As’in evinde ergin. Özlük aralarında askerli mücadeleye karar vermişler ve bunu halka ifşa etmek istemişler. Bunun duyurulup Balıkesir’in işgalini geciktirmek üzere birlikte tevellüt bahanesiyle Ala Mescit’te aynı derinti yapılma kararı Zarbalı Hulusi Bey’in evinde münfail. Hulusi Bey’in evinde alınan kararla bölüt, Ala Mescit’te veladet okutulacak diye niteleyerek duyurulmuş ve halk oraya mecmu. Bu derinti sırasında üstelik İzmir’in engelleme edildiğini, Balıkesir’in anbean engelleme edilebileceğini ve düşmanın Türk topraklarına ayak bastığını söylemişler. Orada elhasıl silahlı dayanma kararını almışlar.”

Yunan obstrüksiyon güçlerine karşı Saklayan Mehmet Tehlikesiz Eş’in cepheye sivil direnişçilerin komutanlarından biri namına en önde gittiği bilgisini veren Sarıbaş, dedesi Mehmet Komutan’in 15 yaşındayken ona zevcelik ettiğini söyledi.

Sarıbaş, Hafız Mehmet Tehlikesiz Satma’in, Balıkesir’deki Anzavur Ayaklanması’nın bastırılmasında oylumlu katkıları olduğunu ifade ederek, “Cepheden döndüklerinde Balıkesir’deki vatandaşlar Keçeci dedemi balaban bir sevinçle yollarda karşılamış.” dedi.

Zarbalı Hulusi Komutan’in bile Kuvayımilliye’nin öncülerinden olduğunu anlatan Sarıbaş, 130 nefis müfrezesiyle Bergama’ya makul hareket ederek Palikarya kuvvetlerini durdurduğunu belirtti.

Geri püskürtülen engelleme güçlerinin Menemen’bile 17 Haziran 1919’de sivillere saldırarak katliam yaptığını ifade fail Sarıbaş, “İkisi Erzurum ve Sivas kongreleri öncesi almak için Balıkesir’üstelik 5 kongre düzenlenmiş. Bu kongreler sonucunda 101 karar alınmış, bu kararlarla Balıkesir’da benzeri heybet üzere hareket edilmiş. Bunu bazıları ‘çete hareketi’ diyerek küçümsemek lazım ama banko Balıkesir bir ışıklı hareketidir, şuurlu tıpkı Kuvayımilliye mücadelesidir. Elhak böyle tıpkısı savaşım olmasaydı 14 kamer sürecinde Yunan kuvvetleri uyumlu kalaba kurulana büyüklüğünde Anadolu’yu çoktan obstrüksiyon etmiş olurdu.” değerlendirmesini yaptı.

Sarıbaş, Zarbalı Hulusi Komutan’in 1922’den ölüm ettiği 1968’e kadar Ayvalık’ta yaşadığı bilgisini verdi.

“İki alp dedenin torunu olmaktan nazik kurum duyuyorum”

Balaban dedesinin, ömrünün serencam 3 yılını Çamlık Mahallesi’ndeki evlerinde geçirdiğini dile getiren Sarıbaş, şunları kaydetti:

“Zarbalı dedem 86 yaşında olmasına karşın ölmeden geçmiş son 6 taban büyüklüğünde aktif yaşantısını sürdürdü. Çokça engelsiz tıpkı zekasının olduğunu annemlerden duyuyorum. Sonuç zamanlarda gözleri görmüyordu ve ben ona ceride okuyordum. Dedem günce hayatla tek ant ilgisini koparmadı. Seçme ant seçkin şeyden danişment kalkışmak talip biriydi. Zarbalı dedem serencam 6 ayını yatağa bağlı geçirdi. Yatağının ucunda muhteşem bire bir Türk bayrağı ve madalyaları ile silahları duruyordu. Bu görüntüyü hiç unutmam. Keçecizade Koruyan Mehmet Güvenli Koca dedem de 1935 yılında ahiret yolculuğu etmiş. Gelişigüzel iki dedem de Balıkesir’birlikte Kasaplar Mahallesi’nde komşu oluyorlarmış. Kurtuluş Savaşı sonrası çocuklarını evlendiriyorlar ve iki alp gönül dünür oluyorlar. Hakeza iki kahraman dedenin torunu olmaktan büyük haysiyet ve alım duyuyorum. İstiyorum ki bilcümle Türkiye’deki gelecek torunlar bile böyle kocaman bire bir tarihimiz ve kahramanlarımız olduğunu bilsinler.”

Sarıbaş, dedelerinin anılarını gençlere anlatarak geleceğe aktarmaya çalıştığını sözlerine ekledi.

“Ülke meseleleri söz konusu olduğunda kâffesi eş noktada toplam”

“Balıkesir’in Kuvayımilliye Kahramanlarından Zarbalı Hulusi Satış” kitabının yazarı Balıkesir Üniversitesi Bili Literatür Fakültesi Sıra Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Nahide Şimşir ise Milli Uğraş’nin balaban yokluklar zarfında yapıldığını vurguladı.

İzmir’in işgalinin peşi sıra Balıkesir’in “Milli Savaşım’nin kalesi” olduğunu anlatım fail Şimşir, ” Garp Anadolu’bile Balıkesir tutunma noktasına gelmiş. Balıkesir’dahi Kuvayımilliye kahramanları Zarbalı Hulusiler, Yırcalılar, Vehbi Bolak ile ’41 Sembol Adam’ marifetiyle 5 kongre düzenleniyor. Erzurum Kongresi, Şark Anadolu’bile hangi ise bu kongreler de o öneme sahiptir.” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Şimşir, Balıkesir’de Milli Uğraş döneminde “İzmir’e Akıllıcasına” gazetesiyle matbuat marifetiyle da mücadeleye destek verildiğini belirtti.

Çoluk yavru hep halkın Yunan güçleriyle savaş ettiğini tamlayan Şimşir, şunları söyledi:

“Hatta henüz sonradan Mustafa Eksiksizlik Atatürk onlarla irtibata geçip topyekun bir mücadelenin bahis konusu olması ve birleşmeleri sağlanmış. Bilahare Milli Savaş içre, Balıkesir’dahi lüzumlu Kuvayımilliye ordusu bahis konusu olduğunda bindi verenler, milletvekili adına karşımıza çıkıyorlar kim bunlardan biri de Zarbalı Hulusi Komutan’dir. İzmir nehiy edildiğinde Keçecizade Mehmet Güvenli Nazik, Balıkesir’da belediye başkanıydı. İzmir’in işgali üzerine Balıkesir’üstelik kâin Kıraat Yurdu’nda toplantıların yapılması açısından Keçecizade muhteşem tıpkısı isimdir. Zarbalı’nın da Birinci Acun Savaşı sırasında belediye başkanlığı görevi var. Geçimlerini tacir namına sağlayıcı bu insanlar, yurt meseleleri söz konusu olduğunda Balıkesir’üstelik tacir yahut siyasi gelmek koskocaman incelmemiş, hepsi ortak benzeri noktada toplanmış.”