HALİL İBRAHİM SİNCAR/ŞAHİN SEÇEN – Türkiye’nin tarımsal üretimde oylumlu merkezlerinden Mardin Ovası’nda hasadına başlanan pamuk, kalitesi ve verimiyle şimdiden üreticiyi bahtiyar etti.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin oylumlu tahıl merkezlerinden 3 milyon dönümlük Mardin Ovası’nda cehre hasadı başladı.
Tarım ve Orman İl Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, geçen yıl 59 bin 541 dekar alanda 33 bin titrem pamuk üretimi yapılan ovada bu sene 40 bin tondan aşkın rekolte bekleniyor.
Günün evvel ışıklarıyla başta Kızıltepe tutmak amacıyla Derik, Nusaybin ve Artuklu ilçelerindeki pamuk tarlalarına giren biçerdöverler, dönüş boyu hasat yapıyor.
Toplanan pamuk, Kızıltepe’deki 5 çırçır fabrikasında temizleniyor. Lifi tekstilde, çekirdeği yağ sanayisinde, küspesi hayvancılık sektöründe incelmemiş bap kendisine beğenilen cehre, Türkiye’nin bir nice iline gönderiliyor.
“Verim bu yıl gür”
Suriye sınırına mail rustik Doyuran Mahallesi’nden müstahsil Ahmet Tığ, AA muhabirine, dededen kalma topraklarda genellikle buğday, mısır ve cehre yetiştirdiklerini söyledi.
Geçen yıl nadasa bıraktıkları topraklara bu yıl pamuk ektiklerini rapor eden Tığ, pamuk üretiminin oldukça zahmetli olduğunu dile getirdi. Tığ, “Iğ, ektiğimiz ant türlü mikroorganizmaları toprağa bırakıyor. Yerey canlanıyor, rahatlıyor. Pamuğu hasat yazar yerine buğday ektiğimizde verimde yüzdelik 30-40 çoğalma sağlanıyor. Bu de çiftçiye ekstra alacak demek. Ürün bu yıl gayet bereketli. Parafin kızıl yüzümüzü güldürdü. Iğ bir zamanda toprağı dinlendiriyor, canlandırıyor. Beyaz Zehir altın ekmeye bitmeme.” dedi.
Diyarbakır’dan iğ hasadı için Mardin’e gelen biçerdöver operatörü Nuri Kandemir de sabah erkenden tarlalara girerek hasada başladıklarını, çiftçinin cebin terinin heba olmaması üzere maksimum himmet gösterdiklerini belirtti.
Kandemir, “Bu sene sıcaklıklar faziletkâr olduğu amacıyla verim de sunturlu.” ifadesini kullandı.
“Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde iz aldığımız oluyor”
Kızıltepe’üstelik 15 yıldır cehre üretimi eden ve çırçır fabrikası işleten Dokunaklı Timurağaoğlu de güzeşte yıla oranla mahsul ve kalitedeki artışın üreticileri mutlu ettiğini, dönüm başına yaklaşık 150 kilo artış yaşandığını dile getirdi.
Timurağaoğlu, “Dönüm başına 650 kilograma büyüklüğünde im aldığımız oluyor. Güzeşte yıl 500 kilo civarındaydı. Bu sene elan bereketli.” diye niteleyerek konuştu.
Ovada yetiştirilen ve fabrikaya getirilen pamuğu nitelik ve cinsine göre sınıflandırdıklarını anlatan Timurağaoğlu, pamuğun henüz sonradan kademeli namına işlendiğini söyledi.
Timurağaoğlu, 30 bin titrem kapasiteli fabrikada yıllık kestirmece 15 bin ton pamuk işlediklerini belirterek şunları kaydetti:
“Mevrut pamuk klasman ediliyor. Hasep ve çeşidine göre değişik depolara gönderiliyor. Pamukta yüzde 40 elyaf, yüzdelik 55 atom çekirdeği (cehre çekirdeği) var. Çiğidi yağ fabrikalarına elyafı de ip fabrikalarına gönderiyoruz. Fabrikamızdan sâdır pamukların alıcısı haddinden fazla. Pamuğun içindeki şiddetli elyafı aldığımız üzere ip fabrikaları pamuğumuzu tercih ediyorlar.”
Hasadın tahminî 40 dolaşma sürdüğünü dile getiren Timurağaoğlu, geceleyin yapılan hasadın pamuğun kalitesini suratsız etkilediğini rapor etti. Timurağaoğlu, çiftçilere yönelik yerine, “Gece biçilmesi kaliteyi bozuyor. Kaliteden vazgeçmesinler. Olabilir berenarı gün biçmeye çalışsınlar. Pamuğun kalitesi bellek fiyatı da düşüyor.” dedi.
