ACUN Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) al listesinde, ‘en ateş altında’ olan türlerden bozkır kartalının Türkiye’deki hayat alanlarının korunması için uluslararası emek başlatıldı. Proje koordinatörü olan ehlihibre dirim bilimci Cansu Özcan, Türkiye’de zinde ürediği düşünülen 12 çift step kartalı bulunduğunu söyledi.

Türkiye’de kartalların yaşamı, popülasyonu, karşılaştıkları tehditler ve korunmasına yönelik yıllardır icraat tay tay arabası bilirkişi biyolog Cansu Özcan, bozkır kartallarının korunması amacıyla Macar Kuş Araştırmacıları (Macaristan BirdLife) ile gelişigüzel dulda ve araştırı çalışması başlattı. ‘Bozkır Kartalı Siper Tanıtımı’ isimli mücahede kapsamında malumat insanları ve huy film yapımcılarından oluşan, ‘Yırtıcı Kuşların Araştırılması ve Korunması-RAPCON (Raptor Conservation)’ unvanıyla takım oluşturuldu. Bu kapsamda, nesli öfke altındaki türlerle ilk düzentileme üzere step kartalı seçildi.

İÇ ANADOLU’DA PİLOT ÇALIŞMAKüresel ölçekte nesli hınç altında olan türlerin bilimsel çalışmasının 2022 yılı bakımından başlatıldığını tamlayan Cansu Özcan, “Ülkemizde nesli od altında olan türlerden bozkır kartalı için tayyareci uygulama kendisine İç Rum Bölgesi’nde çalışılmaya başlandı. Türü tehdit fail unsurlar, üreme başarısı, yayılımı, dağılımı çalışılırken, havza halkı ile faal eğitim çalışması da yürütüldü” diye konuştu.NESLİ ‘EN’ TEHLİKEDEBozkır kartalının IUCN’in kırmızı listesinde, ‘en öfke altında’ kategorisinde olduğunu belirten Özcan, “Türkiye’nin serian herhangi bir bölgesinde kafile döneminde görülüyor fakat sadece İç Anadolu Bölgesi’nden üreme, yuva kayıtları var. Konya, Kırşehir, Aksaray, Kayseri, Nevşehir çalışmanın yapıldığı iller. Yuva kayıtlarının olduğu köyleri çok alıngan tıpkısı garip olduğu için veremiyoruz. Türkiye’de dosdoğru ürediği melhuz 12 koşa, üreme başarısı berenarı düşük. Acun bütün popülasyonunun 37 bin çift olduğu aritmetik ediliyor. Avrupa’dahi soyu tükenmiş, Rusya ve Kazakistan’üstelik tenasül bölgeleri var” dedi.İNSAN KAYNAKLI HIZLI YOK OLUŞBozkır kartallarının insan kaynaklı nedenlerle acul yok düzenek sürecinde olduğunu aktaran Özcan, “Çalışmamızda aynı yandan türün tenasül alanları keşfedilmeye çalışılırken, sair yandan bölgede ve global ölçekte oluşabilecek tehditler tespit edilmeye çalışıldı. Küresel ısınma ve iklim değişikliği özellikle görünmek üzere hatalı tarım yöntemleri, türün dirim alanı habitatlarının bozulması, şiddetli ve kavisli ekincilik metotları kadar belirli sorunların, türü yıldırma eden gerçek konular olduğu tespit edildi” diye konuştu.BİLİMSEL ÇALIŞMALAR DESTEKLENMELİTürün sorunlarının çözümüne dair yöntemler geliştirmeye çalıştıklarını kaydeden Cansu Özcan, küresel sorunların baskısıyla bulunmayan oluşun hızlandığını, sahada insanların türü tanıması ve koruması gerektiğine müteveccih icraat yaptıklarını söyledi. Özcan, ilmî çalışmaların daha aşkın desteklenmesi gerektiğini belirterek, STK, amme ve hususi kurumların nesli nâr altındaki türlere dair teşrikimesai ağını genişleterek sürdürmesinin kök amacıyla koca olduğunu vurguladı.KÖY OKULLARINDA RESİM YARIŞMASI

Nesli acı altındaki türlere dair ilk yerel eğitimleri başlattıklarını da anlatan Cansu Özcan, bunun ant süresince yaygınlaşacağını ve çıktı bölgesel korumanın güçleneceğine inandıklarını kaydetti. Özcan, “RAPCON ekibi kendisine karye okullarında bozkır kartalı fotoğraf yarışması düzenledik. Türün dirim alanında bulunan köylere brifing posterleri ve broşürler dağıttık. Torunlar beyninde yapılan fotoğraf yarışmasında ilk kez bozkır kartalı resmeden çocuklara esasen step kartalı temalı hediyeler dağıtıldı” dedi.