ÇANKIRI Karatekin Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Azık Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun’un, Çankırı ve Kırıkkale’nin Atmaca ilçesinde çıkarılan kaya tuzları ile ait ilmî makalesi, arsıulusal saygınlığı mevcut ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı. Doç. Dr. Ercoşkun, Yaptığımız çalışmalarda gördük ki Çankırı kaya tuzu ve Akkuş tuzu dünya çapındaki yer temiz tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle ispat etmiş olduk dedi. Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Türkiye’de doğal tuzlarla ilgili çalışmalarını ‘Impurities Of Natural Salts Of The Earth’ (Dünyanın Tabii Tuzlarının Safsızlıkları) antetli makalesinde topladı. Ercoşkun; parafin, yağız ve gülgûn Himalaya, Kalodawa, Wieliczka, Guarende, Maldon, siyah, yeşil ve kırmızı Abes, Algarve, Maras, Margherite di Savio tuzlarına ilaveten Çankırı, Delice, İzmir ve Nahçıvan tuzlarının dahi olduğu 18 değişik katıksız sodyum klorür örneğindeki mineral, güç mızrap ve mikroplastik içeriklerini araştırdı. Araştırma sonucunda bazı tuzlarda mikroplastik, deniz tuzlarında bati maden ve mikroplastik kadar dokuncalı maddelere ulaşılırken; Çankırı’de mevcut tuz mağarası ve Kırıkkale Sapan’deki sodyum klorür madeninden alınan örneklerde değme dokuncalı bap saptanmadı. Doç. Dr. Ercoşkun’un tamamladığı yazı, arsıulusal saygınlığı bulunan ‘Food Additives and Contaminants’ dergisinde yayımlandı.
‘ÇANKIRI VE DELİCE TUZUNUN SAFLIĞINI İSPAT ETTİK’
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, çalışmalarına binaen Çankırı kaya tuzunun, acun genelinde çıkarılan ve geçer tuzlar arasında arz saf olanı olduğunu söyledi. Çankırı tuz mağarasından elde edilen kayaç tuzunun kirlenmeden kaldığı, içerisinde kurşun, cıva, zırnık kabil tek sakil maden bulunmadığını belirten Doç. Dr. Ercoşkun, Sodyum Klorür, Çankırı amacıyla bildirme yetişkin sağlık kaynaklarından biri olmasının yanı sıra yörenin kültürüne, sanatına, ekonomisine yan vermiştir. Çankırı Karatekin Üniversitesi’nde bu coğrafyanın değerlerini araştırıp, bunların üs değerlerini ve önemlerini ortaya çıkartmak istiyoruz. Bu kapsamda yaptığımız çalışmalarda ‘gıda yardım maddeleri ve bulaşanları’ diyerek tıpkısı dergide makalemiz yayımlandı. 2 Eylül’de yayımlandı yazı. Makalenin başlığı ‘Dünyanın Natürel Tuzlarının Safsızlıkları.’ Bu kapsamda farklı tuzlardan toplamıştık dünyanın değişik coğrafyalarından. İçerisine bizim Çankırı ve Kırıkkale Derice tuzlarını da ilave ettik. Yaptığımız çalışmalarda gördük ki; Çankırı kaya tuzu ve Delice tuzu acun çapındaki bildirme bozulmamış tuzlardan birisi. Bu gerçeği, bu makaleyle kanıtlama etmiş olduk dedi.
‘HİÇBİR AĞIR METAL BULUNMAMAKTADIR’
Çankırı kayaç tuzunun tahminî 35 milyon yıllık tıpkı geçmişi olduğunu ve zararlı madde bulundurmadığını aktaran Doç. Dr. Ercoşkun, Bahir tuzlarında özellikle son yıllarda gündemde olan mikroplastik içeriği, benzeri şekilde ağır sıklet mızrap içeriği cihetiyle bahir tuzlarının trendi; deniz tuzlarına yönelik murat devir geçtikçe azalmaktadır. amma velakin su tuzlarında ve göl tuzlarında dahi bu tip safsızlıklarla karşılaşabiliyoruz. Dünya birden kirleniyor; bu kirlenmeden hep sular ve tuzlar nasibini alıyor. Dolayısıyla 35 milyon yıl geçmiş oluşuk Çankırı kaya tuzunda mikroplastik bulunması durumu bahis konusu değil. Ancak bizim şüphelendiğimiz bir şeyler vardı ki; ‘Ağır metaller var mı yok mu’ diye. Bunu da mukayeseli olarak dünyadaki yeryüzü ünlü tuzlarla kıyaslayarak bu çalışmayı yaptık. Gördük ki Çankırı tuzunda kurşun, cıva, arsenik kadar hiçbir bunaltıcı maden bulunmamaktadır. Çankırı tuzunun kimyasal mazruf bakımından ayrıksı tuzlarla mukayese ettiğimizde şunu ikbal rahatlığıyla söyleyebiliriz; Çankırı kaya tuzu dünyanın genişlik saf tuzlarından birisidir diyerek konuştu.
Doç. Dr. Hüdayi Ercoşkun, Çankırı kaya tuzunun çevresel kirlilikten etkilenmeden günümüze büyüklüğünde geldiğini aktararak, şöyle devam etti Çankırı kaya tuzu, yüzeyde bulunmaması, insanların etkilerinin ulaşamaması, yerin 150 metre altında bulunması cihetiyle dünyaya verdiğimiz kirlilikten etkilenmiyor. Bu sebeple üstelik Çankırı tuzu çevresel kirlilikten da etkilenmiyor. Doğal olarak bile içerisinde dokunaklı metal bulunmayan. Ülkemizde ve dünyanın bir nice durumunda mikroplastik, radyoaktif veya aheste metal kirliliği bulunmasına rağmen Çankırı tuzunda bu maddeler bulunmamaktadır.
